Kapliczki, figury i krzyże przydrożne stanowią nieodłączny element krajobrazu gminy Sławno. Są jej bogactwem i przejawem ludowej pobożności i religijności. Stanowią cząstkę dziedzictwa kulturowego gminy. Na ogół mijamy je obojętnie, nie zastanawiamy się nad tym, dlaczego i kto je postawił. Tymczasem każdy przydrożny krzyż, figura czy kapliczka ma własną historię i swego fundatora. Stawiane były w dowód wdzięczności za doznane łaski i dla upamiętnienia ważnych wydarzeń. Wznoszono je też w określonej intencji, prosząc o łaskę Boga. Miały chronić przed chorobą, pożarem i powodzią. Na terenie naszej gminy znajduje się wiele pięknych kapliczek, krzyży i figurek, które symbolizują naszą wiarę, pamięć o naszym pochodzeniu i tradycję. Są świadectwem naszej pobożności czego dowodzą kwiaty czy różnobarwne ozdoby nadając im swoisty charakter. Różne były powody wznoszenia figur i krzyży. Często był to wyraz głębokiej wdzięczności za uratowanie życia. Stanowiły symbol oddania się pod opiekę Boga całej społeczności czy też pojedynczych osób. Niegdyś ludzie przybywali pod kapliczki lub zatrzymywali się przy nich z różnych powodów. Proszono często o zdrowie, pomyślność i obfite plony. Wyruszając w drogę czyniono tu znak krzyża, modląc się o bezpieczną podróż, a jednocześnie o opiekę nad pozostawioną rodziną i całym dobytkiem.
Dawnym naszym zwyczajem, kultywowanym do dzisiaj, jest gromadzenie się przy przydrożnych figurach Matki Bożej, by modlitwą i śpiewem oddać jej cześć, szczególnie w maju, miesiącu Królowej Polskiej Ziemi, w październiku Matce Bożej Różańcowej. Przy kapliczkach niekiedy przygotowywano również ołtarze na Boże Ciało, święcono pokarmy w Wielką Sobotę, a najczęściej żegnano zmarłych. Niektóre z wymienionych tradycji, zwłaszcza śpiewanie majówek są jeszcze dziś przy niektórych kapliczkach i figurach kultywowane. W poszczególnych miejscowościach gminy Sławno znajdują się figury wybudowane z cegły, kamienia - piaskowca lub betonu.
Najczęściej występują w postaci słupów zwieńczonych krzyżem lub słupów z wnękami na figurę Matki Boskiej. Na cokole umieszczone epitafium: Od powietrza, głodu, ognia i wojny wybaw nas Panie. Niezwykle okazale prezentuje się kilka kapliczek, które mają postać murowanych domków, z wewnętrznymi ołtarzami. W kapliczkach umieszczone są figury świętych, którzy mieli strzec wieś. Święty Florian strzeże od pożaru, święty Jan Nepomucen strzeże od powodzi, a także patronuje rolnikom, chroniąc ich pola przed suszą czy gradobiciem. Święty Roch i święta Rozalia ochrania przed zaraźliwymi chorobami. Święty Józef ma w opiece rodziny, małżonków, ojców i sieroty. Jest patronem ludzi pracy, a szczególnie rzemieślników, drwali i cieśli. Jedną z charakterystycznych, choć zarazem tych najskromniejszych, grup kapliczek, stanowią te umieszczane na drzewach. Można je spotkać w wielu miejscach naszej gminy. Przydrożne krzyże podobnie jak figury, stawiano przy skrzyżowaniach dróg, wjazdach do wsi. Często są ogrodzone płotkiem, w obrębie którego rosną kwiaty. Ksiądz Jan Twardowski w jednym ze swoich utworów powiedział: ,, krzyż przypomina nam drogę ... Widzimy krzyże przydrożne, na które jesienią spadają liście, zimą śnieg, wiosną ciepły deszcz. Latem rzucają cień. Mówimy, "krzyżyk na drogę" - to znaczy "z Bogiem". Krzyż jest drogowskazem. Można iść od krzyża do krzyża i jeszcze dalej. Nie jest nieszczęściem -jest drogą". Przydrożne kapliczki, figury i krzyże stanowią niewątpliwie jeden z najcenniejszych elementów naszego rodzimego dziedzictwa kulturowego. Zapraszamy na szlak po gminie Sławno do poznawania naszej tradycji i wiary.
Galeria - Kapliczki, figury i krzyże przydrożne w gminie Sławno
Jeśli ktoś z mieszkańców posiada informacje i zdjęcia figurek, które aktualnie nie zostały zamieszczone na stronie internetowej prosimy przesłać na adres sekretariat@ugslawno.pl.
